Zdjęcie z Pexels wykonane przez Mikhail Nilov
Finasee powstało z myślą, że każda osoba, która chce przejąć kontrolę nad swoimi finansami, może szybko wdrożyć te plany w życie za pomocą budżetowania. Aplikacja jest narzędziem, które Ty możesz użyć, aby rozpocząć świadome zarządzanie swoimi pieniędzmi. Ale samo pobranie Finasee to tylko pierwszy krok! Efektywne budżetowanie wymaga konsekwentnego i regularnego wysiłku, na który trzeba na bieżąco przeznaczać czas. Dodatkowo, jak każda umiejętność, progres wymaga uczenia się na błędach. Błędy są nieuniknione, powinny więc służyć jako okazje na doskonalenie się w warsztacie budżetowania.
Dlatego warto pochylić się nad najczęstszymi błędami, z którymi może spotkać się początkujący użytkownik Finasee. Poniżej znajdziesz wskazówki, jak unikać tych błędów albo jak zmniejszać negatywne konsekwencje złych nawyków budżetowania.
Idealistyczne podejście do budżetowania
Po pierwsze, budżetowanie nie jest automatycznym i błyskawicznie działającym rozwiązaniem na Twoje problemy finansowe. Początkowym krokiem jest oczywiście chęć i motywacja do zmiany nawyków. Jednak, aby budżetowanie faktycznie dało jak najwięcej korzyści, potrzebna jest determinacja i regularny wysiłek.
Aby zobaczyć ruch swoich pieniędzy, należy regularnie obserwować i analizować swoje dochody i wydatki. Aby zarządzać ruchem swoich pieniędzy, należy wyznaczać cele i budżetowe alokacje i regularnie je monitorować.
Kształcenie tych umiejętności nie będzie proste, ale wyrobiony nawyk budżetowania na pewno uczyni Twoje życie prostszym!
Zdjęcie z Pexels wykonane przez Pixabay
Brak realistycznych założeń
Jednym z najczęstszych błędów budżetowania jest nieposiadanie realistycznych założeń co do swoich wydatków i przychodów. To nic dziwnego, że chcemy myśleć optymistycznie! Ale żeby budżetowanie faktycznie dało pozytywne efekty, musimy pozbyć się nierealistycznych oczekiwań dotyczących np. wysokości premii w danym miesiącu lub kosztów impulsywnych zakupów.
Najprostszym sposobem na uniknięcie tych błędów jest uważne monitorowanie swoich przychodów i wydatków. Na początku może to być niekomfortowe doświadczenie. Wiele osób preferuje życie bez wiedzy o swoich dokładnych wydatkach – wystarczy im świadomość, że do ostatniego dnia przed wypłatą karta nie odrzuca transakcji. Ale czy na pewno życie w nieświadomości o swoich finansach jest bardziej bezstresowe? Uzmysłowienie i zrozumienie swoich finansowych nawyków da Ci na dłuższą metę więcej spokoju i komfortu niż ich ignorowanie.
Natomiast jeśli chodzi o prognozy dotyczące przyszłych dochodów, opłaca się przyjąć pragmatyczne podejście. Cytując jedną z moich ulubionych maksym:
Hope for the best, prepare for the worst (Licz na najlepsze, przygotuj się na najgorsze)
Nieprzewidywanie nieregularnych wydatków
Kolejnym częstym błędem budżetowania jest zapominanie o nieregularnych wydatkach. Jesteśmy pochłonięci codziennością, łatwo więc zapomnieć o kosztach związanych np. ze zbliżającymi się świętami, rocznymi ubezpieczeniami czy kwartalnymi subskrypcjami.
Aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek, wskazane jest wyznaczenie oddzielnej rubryki na ten typ wydatków. Stworzenie kategorii “nieregularne wydatki” sprawi, że będziesz musiał(a) zastanowić się nad nadchodzącymi płatnościami. Tym sposobem nie zapomnisz o zbliżających się urodzinach, a prezent ucieszy bliską Ci osobę, nie obciążając niespodziewanie Twojego portfela.
Brak buforu na nieprzewidywane koszty
Innym łatwym do przeoczenia błędem jest brak bufora na nieprzewidziane koszty. Podczas planowania miesięcznego budżetu naturalne jest, że nie pomyślimy o nietypowych wydatkach. Nie jesteśmy jasnowidzami – skąd miałeś(aś) wiedzieć, że samochód akurat teraz się zepsuje?
Na szczęście bardzo łatwo jest przeciwdziałać takim błędom. Podczas wyznaczania limitów wydatków alokuj 5–10% budżetu na “nieprzewidywane koszty”. Będzie to Twój bufor bezpieczeństwa. Jeśli w danym miesiącu nie spotka Cię żadna niemiła niespodzianka, zaoszczędzone pieniądze będą pełnić tę samą funkcję w następnym miesiącu, a 5–10% dochodu z kolejnego miesiąca może zostać przeznaczone na oszczędności lub miłą niespodziankę dla kogoś bliskiego.
Brak aktywnego śledzenia swoich wydatków
Stworzenie budżetu – modyfikowanie kategorii budżetowych, alokacja limitów i wypisanie miesięcznego dochodu – to tylko połowa roboty. Aby budżetowanie faktycznie dawało korzyści, stworzony plan należy aktywnie porównywać z rzeczywistością. Jeśli już w drugim tygodniu miesiąca przekraczasz jakiś limit budżetowej kategorii, zauważenie tego jest kluczowe, aby plan działał płynnie. Zajęcie się tą komplikacją zajmie Ci tylko chwilę. Po prostu przenieś pieniądze z innej kategorii, której wydatki są mniejsze niż w planie.
Wyznaczenie nieadekwatnego do rzeczywistości limitu samo w sobie nie jest błędem. To brak regularnego śledzenia swoich wydatków jest zgubny. Jeśli widzisz swój budżetowy plan tylko na początku miesiąca, budżet staje się tylko “ładnym planem”, bez żadnego rzeczywistego zastosowania.
Wyznaczenie zbyt ogólnych lub zbyt szczegółowych kategorii budżetowych
Podczas przygotowywania swojego miesięcznego budżetu łatwo wpaść w jedną z dwóch pułapek – tworzenie zbyt ogólnych, a więc niejasnych kategorii lub przeciwnie: wyznaczanie zbyt wielu drobnostkowych podziałów budżetu.
Dla przykładu weźmy hipotetyczny plan budżetu.
Illustracja: zrzut ekranu z Finasee.
Na pierwszy rzut oka wydaje się on bardzo jasny i przejrzysty. Wydatki podzielone są na te “codzienne” i “osobiste”, a ich miesięczne limity dają do zrozumienia, na ile możesz sobie pozwolić w tym miesiącu. Jeśli jednak zaczniesz już aktywnie korzystać z tego planu, szybko zrozumiesz, że tak ogólny rozkład wydatków w niczym właściwie nie pomaga. Nie wiesz tak naprawdę, co sprawia, że po trzech tygodniach brakuje Ci pieniędzy na cele “osobiste”. Czy to jedzenie na mieście pochłania więcej pieniędzy, czy raczej rosnące ceny chemii domowej? Aby wiedzieć, gdzie dokładnie uciekają Twoje pieniądze, plan wymaga doprecyzowania.
Plan oczywiście może być również zbyt szczegółowy.
Illustracja: zrzut ekranu – przykład nadmiernej szczegółowości.
Pamiętaj, że podczas regularnego analizowania wydatków musisz aktywnie modyfikować limity różnych kategorii. Jeśli jest ich kilkadziesiąt, codzienna rutyna stanie się udręką!
W rozporządzaniu kategoriami budżetowymi należy szukać balansu pomiędzy drobnostkowością a ogólnością. Może to brzmieć jako coś trudnego, ale na szczęście Finasee oferuje domyślny rozkład budżetu z wieloma gotowymi kategoriami, które możesz dopasować do swoich potrzeb.
Brak zaangażowania domowników
Na ten błąd mogą natknąć się rodziny korzystające z budżetów. Jeśli na koncie Finasee znajdują się historie dochodów i wydatków więcej niż jednej osoby, plan powinien dotyczyć ich również. W przypadku, w którym tylko jedna osoba w pełni zna budżet, reszta może nieświadomie działać wbrew niemu. Aby wszystko działało płynnie, każda osoba korzystająca z budżetu powinna być świadoma kategorii i ich limitów.
Nieelastyczność
Jeśli uważnie czytałeś(aś) poprzednie wskazówki, zauważyłeś(aś) pewnie powtarzający się nacisk na regularne modyfikowanie budżetu. Efektywne budżetowanie wymaga metodycznego wysiłku. Aby zobaczyć ruch swoich pieniędzy, należy na bieżąco analizować swoje przychody i wydatki. Wyznaczone w budżecie kategorie i limity nie są wyryte w kamieniu. Jeśli już w pierwszym tygodniu miesiąca zobaczysz, że zbliżający się wyjazd wakacyjny znacznie zwiększy wydatki w niektórych kategoriach, zmodyfikuj je, przeznaczając na nie pieniądze z innych celów.
Elastyczność jest kluczowa z paru powodów. Po pierwsze, plan, który nie zostawia przestrzeni na ewentualności losu, jest planem defektywnym. Trzymanie się na siłę planu, który nieadekwatnie odzwierciedla Twoją sytuację finansową, w niczym nie pomoże. Po drugie, budżet, który odgórnie narzuca na Ciebie bezkompromisowe zobowiązania, szybko stanie się bardziej kulą u nogi niż pomocnym narzędziem. Budżetowanie ma ułatwić życie poprzez przyzwyczajenie Cię do regularnego obserwowania i analizowania Twoich finansowych nawyków i decyzji. Aby budżet obiektywnie odzwierciedlał rzeczywistość, z czasem przedstawiając realne sposoby na osiągnięcie Twoich planów i marzeń, musi być on stale modyfikowany i dopasowywany do Twoich oczekiwań.
Zdjęcie z Pexels wykonane przez Pixabay
Ignorowanie małych wydatków, czyli “efekt kawy”
Jedną z pułapek, na które najczęściej natykamy się podczas budżetowania, jest ignorowanie małych wydatków. Podczas codziennego życia poświęcamy drobne kwoty na wiele różnych celów. Najlepszym przykładem jest ta tytułowa kawa. Po zastrzyku kofeiny szybko zapominamy, że piąty raz w tym tygodniu wydaliśmy 20 zł na ten sam napój. Szybkie obliczenie pokaże, że ten odruchowy zakup ukochanego produktu z perspektywy miesiąca czy roku szybko rośnie do pokaźnych rozmiarów.
Uważny użytkownik Finasee powinien poświęcać tym codziennym wydatkom tyle samo uwagi, co opłacaniu mieszkania! Jeśli wydatek jest mały, ale uświadomimy sobie, że jest częścią naszych regularnych zakupów, musi zostać włączony do budżetu.
Brak celu budżetowania
Aby budżetowanie stało się efektywnym nawykiem, potrzebna jest szersza perspektywa – the big picture. Co skłoniło Cię do podjęcia się budżetowania? Czy chcesz czuć się spokojniej dzięki świadomości, gdzie idą Twoje pieniądze? Czy raczej masz konkretne marzenie, które chcesz spełnić dzięki zaoszczędzeniu na określony cel?
Może chcesz zaoszczędzić na własne mieszkanie? Nauczyć się tenisa? Pojechać na drugi koniec świata?
Twoim celem może być cokolwiek. Najważniejsze jest posiadanie metaforycznej “kotwicy”, czegoś, co zmotywuje Cię do konsekwentnego wysiłku i aktywnego budżetowania.
Bez kotwicy zostaniemy skazani na bezcelne dryfowanie. Zrywy motywacji co prawda pozwolą nam na tymczasowe trzymanie się budżetu, ale po jakimś czasie całe przedsięwzięcie straci sens. Aby budżetowanie zostało na stałe częścią Twojego życia, należy ukierunkować swoje wysiłki – dać im cel, który będzie stale motywował nas do działania.
Podsumowanie, czyli najczęstsze błędy budżetowania oraz ich rozwiązania
- Nierealistyczne podejście do budżetowania – zrozum, że budżetowanie wymaga determinacji i regularnego wysiłku.
- Brak realistycznych założeń o wydatkach i przychodach – aktywnie monitoruj transakcje w Finasee.
- Nieprzewidywanie nieregularnych wydatków – stwórz kategorię “nieregularne wydatki” w Finasee.
- Brak buforu na nieprzewidywane koszty – alokuj 5–10% budżetu na “nieprzewidywane koszty”.
- Brak aktywnego śledzenia swoich wydatków – buduj samoświadomość finansową i dopasowuj budżet do potrzeb.
- Zbyt ogólne lub zbyt szczegółowe kategorie budżetu – szukaj balansu, aby narzędzie służyło Tobie, a nie odwrotnie.
- Brak zaangażowania domowników – poinformuj inne osoby o finansowych celach i limitach.
- Brak elastyczności budżetu – monitoruj i modyfikuj plan, zmieniając limity zależnie od potrzeb.
- Ignorowanie małych wydatków – zauważ regularne drobne koszty i zaplanuj je w budżecie.
- Brak celu oszczędzania lub budżetowania – znajdź cel, który zamieni marzenie w plan możliwy do wdrożenia.
